Naar de Zilveren Schaats!

Door Frank Nieuwesteeg

Klik op de foto’s voor vergroting voor details!

Op mooie zomerdagen toeren de utrechtse botenliefhebbers graag over de Singels, de Oude Gracht en de Nieuwegracht. Hopelijk komen daar over enkele jaren ook de verbinding Catharijnesingel -Weerdsingel , en de aansluiting naar de Leidse Rijn bij. De route van de Plompetorengracht naar de Nieuwegracht is bedoeld voor de rustzoekers. Met een kano, roeiboot of elektromotor beweeg je je geruisloos voort in een andere wereld. Dit is een intieme route waardoor de opvarenden in korte tijd een goede indruk voor de historie van Utrecht kunnen opdoen. Zie ook het gelijknamige artikel hierover op deze site. Het is met een kano mogelijk om vanuit de Weerdsingel OZ via de Biltse Grift , de Zilveren Schaats en de Minstroom naar de Tolsteegsingel te varen. De kano moet dan wel bij het bereiken van de minstroom uit het water worden genomen om het sluisje te passeren. De Minstroom heeft onderhoud nodig, er zou gesnoeid en gedregd moeten worden . Denk bij de laaghangende struiken ook aan teken! Met een grotere boot zullen we ons moeten beperken tot de tocht van de Weerdsingel naar de Zilveren Schaats. De naam van dit brede water , gelegen tussen de Frederik Henderikstraat en de Waterlinieweg, verwijst naar de chique schaatsvereniging “de Zilveren Schaats” ,actief van 1879-1943, die dit land en water in gebruik had voor hun leden, de upper class van de toenmalige Utrechtse burgerij. Het gebied is onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

Vaaltbrug
Vaaltbrug

We beginnen de tocht bij de uitmonding van de Biltse Grift in de Weerdsingel Oostzijde, schuin tegenover de uitmonding van de Plompetorengracht.

Hooghiemstragebouw
Hooghiemstragebouw

Het grote Hooghiemstragebouw trekt meteen de aandacht. Dit gebouw werd rond 1900 in opdracht van de gelijknamige graanhandelaar en voederkoekenproducent gebouwd . Franse architecten ontwierpen in deze tijd zg “industriekastelen” , torens op de hoeken. Inmiddels is dit gebouw een bedrijfsverzamelgebouw voor beginnende ondernemers. We varen de Biltse Gift op, door het Griftpark. Voordat dit park werd aangelegd werd op het terrein huisvuil van de gemeente Utrecht opgeslagen , en stond er een gasfabriek. Deze fabriek fabriceerde gas uit steenkool, het restproduct cokes werd gebruikt als brandstof voor kolenkachels. Bij de fabricage kwamen veel giftige stoffen , waaronder teer en cyanideverbindingen vrij. In de 20e eeuw verving elektriciteit het gas als energiebron voor verlichting, in 1959 werd aardgas ontdekt in Slochteren. Gasfornuizen werden hierop omgebouwd. De fabriek is toen gesloten en afgebroken. Helaas was de grond erg verontreinigd.

Biltse grift in het Griftpark
Biltse grift in het Griftpark

Rond het griftpark is daarom een damwand en een pompinstallatie gebouwd en als deklaag is ,gescheiden door de verontreinigde grond met een dikke folie, schone grond opgebracht. Ook de Biltse Grift is geheel ingepakt. De operatie kostte 100 miljoen euro in de jaren 90,voornamelijk gefinancierd door de EU. Bacterien zijn nog enkele tientallen jaren bezig om de vervuiling in de grond af te breken!

Ecologische verbindingszone
Ecologische verbindingszone

We varen onder de brug van de Blauwkapelseweg door. Infrastructuur voor de ecologische verbindingszone is aanwezig. Vanaf hier tot de brug bij de Biltstraat zijn er diverse bedrijfsgebouwen te zien die stammen uit de tijd dat de Veeartsenijschool hier gevestigd was . In 1818 werd hier terrein aangekocht, in 1988 verhuist de faculteit diegeneeskunde naar het nieuwe universiteitsterrein op de Uithof. De meeste gebouwen dateren uit de periode 1870-1920. Links ,wat verder van het water eerst de kliniek kleine huisdieren. Momenteel is hier o.m. een huisartsenpraktijk gevestigd. Rechts onder meer het anatomiegebouw (nu kinderdagverblijf) en de manege (nu theater de Paardenkathedraal) In het plantsoen staat een snijtafel. Veel gebouwen ,waaronder de paardenstallen, zijn tot woningen omgebouwd. Het chique restaurant “ Goesting” is gevestigd in de voormalige hondehokken.

Goesting
Picknicken bij Goesting

Leg de boot eens aan om te picknicken !

Picknick veeaartsenijterrein
Picknick veeaartsenijterrein


We varen onder de Biltstraat door ,meteen daarna scherp naar links, een stukje parallel aan de Biltstraat. Aan onze rechterzijde zien we het landhuis in het Hogelandse Park, met daarvoor het beeld van een Ijsbeer.(foto 0041) De Ijsbeer is de mascotte van de Polar Bears, het Brits regiment dat deel uitmaakte van een Canadees legercorps ,dat Utrecht op 7 mei 1945 bevrijdde.

Naast de Biltstraat
Naast de Biltstraat
Hogelandse park
Hogelandse park

We maken een bocht naar rechts, en varen tussen de Waterlinieweg links en begraafplaats St Barbara. St Barbara is een RK begraafplaats, laatste rustplaats van o.m. de Utrechtse kardinalen Alfrink en Willebrands. Het is mogelijk om links onder de Waterlinieweg verder te varen richting de Bilt, doch momenteel is het water voor boten groter dan kano’s niet goed onderhouden. Na enkele honderden meters verbreed het water zich tot een prachtige vijver , veel waterlelies.

Waterlelies Zilveren Schaats
Waterlelies Zilveren Schaats

. We varen door tot we bij de sluis naar de Minstroom komen. Recht voor ons ligt revalidatiecentrum “ de Hoogstraat” . We varen nu op het water waarop de leden van schaatsclub “ de Zilveren Schaats” in strenge winters hun rondjes zwierden. Tussen het water en de Waterlinieweg, die helaas goed hoorbaar is ondanks de geluidswal, het nu door vrijwilligers onderhouden natuurgebiedje. Hierop bevond zich het verenigingsgebouw , van waaruit in vroegere winters koek en zopie geserveerd werd. Hierna aanvaarden wij, in de zomer vergezeld door vele kanovaarders, de terugtocht! Copyright Kleine Boten Club Utrecht 2009

Kano's bij de Zilveren Schaats
Kano's bij de Zilveren Schaats

Geef een reactie